Lezing van Henk Tennekes over het verdwijnen van weidevogels in de met imidacloprid bezoedelde Hoeksche Waard

Het is algemeen bekend dat de populaties kieviten en scholeksters gestaag dalen in Nederland met een gemiddelde van vijf procent per jaar. Uit gegevens van de weidevogelgroep van het Hoeksche Waards Landschap blijkt echter dat deze achteruitgang in de Hoeksche Waard nog sterker is. Al zeventien jaar worden weide- en akkervogels actief beschermd in de Hoeksche Waard. De HWL-werkgroep die zich hiermee bezig houdt bestaat uit ongeveer vijftien personen. Gezamenlijk houden zij op ruim duizend hectare akkerland de broedende vogels in de gaten. Nesten worden gezocht en beschermd bij werkzaamheden die op het land plaats vinden. Dit gebeurt in goede samenwerking met de boeren. Uit de grote hoeveelheid gegevens van de weidevogelgroep blijkt dat de achteruitgang van de kievit en scholekster echter niet te stoppen is. De laatste tien jaar is het aantal broedende kieviten al met negentig procent in aantal gedaald in de Hoeksche Waard. Het oppervlaktewater van de Hoeksche Waard is namelijk sterk verontreinigd met het neonicotinoide insecticide imidacloprid. De teloorgang van de akkervogels op het eiland is het onderwerp van een lezing door dr. Henk Tennekes, op maandagavond 2 november (aanvang 20.00 uur) in het Nationaal Landschap Centrum aan de Veerweg bij Numansdorp.

Bron: Dichtbij, 13 oktober 2015
http://www.dichtbij.nl/hoeksche-waard/regio/artikel/4164822/verdwijning…

Henk Tennekes

do, 05/11/2015 - 19:29

Met behulp van de link die ik kreeg van de heer Latour van het Waterhuis heb ik getracht de situatie in de Hoeksche Waard met betrekking tot imidacloprid in kaart te brengen. Ik werd geconfronteerd met gigantische Excel Tabellen waarin zo’n beetje alles wat in het water gemeten wordt op een zeer onoverzichtelijke manier werd weergegeven. Je krijgt sterk de indruk dat bewust wordt geprobeerd geïnteresseerde wetenschappers met een kluitje in het riet te sturen. Ik ben uren bezig geweest een ingang te vinden tot de relevante gegevens, wat uiteindelijk lukte met de meet locatie codes die door aanklikken van de meetpunten op de bestrijdingsmiddelenatlas te vinden zijn.

Ik heb een locatie met frequente rode stippen ten oosten van Klaaswaal nader onderzocht (bijlage). In de periode 2005-2010 werden stevige normoverschrijdingen gemeten waaraan bijen en andere insecten binnen de kortste keren doodgaan. Je zou zeggen dat een dergelijk meetpunt ook in de jaren daarop van belang is voor het inventariseren van de milieuverontreiniging met een voor insecten uiterst giftig bestrijdingsmiddel, maar het waterschap Hollandse Delta heeft vanaf 2011 het meetpunt niet langer gebruikt. Dus we weten niet hoe het verloop in de jaren 2011-2014 is geweest.

Dit lijkt ook te gelden voor andere bestrijdingsmiddelen. Het waterschap Hollandse Delta heeft de inventarisatie van probleemstoffen in het oppervlaktewater inmiddels terug geschroefd tot maximaal drie meetpunten, en sommige probleemstoffen worden in het geheel niet gemeten. Hollandse Delta nam in 2014 haar taak ter bescherming van de water kwaliteit dus onvoldoende waar, waardoor het signaleren van milieuproblemen met bestrijdingsmiddelen vrijwel onmogelijk wordt gemaakt. Dit kan dramatische consequenties hebben voor de vogelstand in de Hoeksche Waard. Op 14 januari 2016 verscheen een artikel over de situatie in de Hoeksche Waard in dagblad Trouw. De vereniging Hoekschewaards Landschap heeft in een brief aan de vaste commissie Economische Zaken van 18 januari 2016 gepleit voor een verbod op imidacloprid en andere neonicotinoíden.

Henk Tennekes

za, 07/11/2015 - 14:02

Per januari 2015 maakt het Ctgb voor de beoordeling van het drinkwatercriterium (milieu) voor de bereiding van drinkwater uit oppervlaktewater voor potentiële probleemstoffen gebruik van de meetgegevens over 2009-2013. De lijst van potentiële probleemstoffen wordt jaarlijks door Vewin aan het Ctgb gemeld en betreft over de meetjaren 2009-2013 o.a. de navolgende werkzame stoffen en metabolieten. Vrijwel iedere stof werd door het waterschap Hollandse Delta in 2014 niet of nauwelijks gemeten in de Hoeksche Waard
Aldicarbsulfoxide - geen enkel meetpunt
Aminomethylfosforzuur (AMPA) - geen enkel meetpunt
Bentazon - slechts 1 meetpunt - aangetroffen
Butocarboximsulfon - geenenkel meetpunt
Chloridazon - 3 meetpunten - aangetroffen op 1 meetpunt
2,6-Dichloorfluorbenzamide - geen enkel meetpunt
Dimethenamide - geen enkel meetpunt
Dimethomorf - 2 meetpunten - aangetroffen
Ethofumesaat - 2 meetpunten - aangetroffen
Etridiazool - 2 meetpunten - aangetroffen op 1 meetpunt
Fenamidone - geen enkel meetpunt
Glyfosaat - geen enkel meetpunt
Isoproturon - 3 meetpunten - aangetroffen op 2 meetpunten
Fenhexamid - geen enkel meetpunt
MCPA - slechts 1 meetpunt - niet aangetroffen
Mecoprop - slechts 1 meetpunt - niet aangetroffen
Metalaxyl - 2 meetpunten - aangetroffen op 1 meetpunt
Methiocarb - 2 meetpunten - waarden niet toetsbaar
Metolachloor - 3 meetpunten - aangetroffen op 2 meetpunten
Metribuzine - 2 meetpunten - aangetroffen op 1 meetpunt
Nicosulfuron - geen enkel meetpunt
Oxamyl - 2 meetpunten - niet aangetroffen
Propamocarb - 2 meetpunten - niet aangetroffen
Terbutylazin - 3 meetpunten - aangetroffen op 1 meetpunt
Thiofanoxsulfoxide - geen enkel meetpunt
Tolclofos-methyl - 3 meetpunten - aangetroffen op 1 meetpunt

Bronnen: Bestrijdingsmiddelenatlas en VEWIN
http://www.vewin.nl/probleemstoffen