Lezingen

Henk Tennekes was invited to lecture at Harvard on new approaches to pesticide risk assessment

The Radcliffe Institute for Advanced Study at Harvard extended an invitation to Dutch toxicologist Henk Tennekes to participate in the workshop, “Colony Collapse Disorder (CCD) & Neonics: Can we reverse the trend of losing honeybees?” The workshop was held on the Radcliffe Institute campus in Cambridge, MA. It began on the morning of Wednesday, February 11 and concluded at noon on Thursday, February 12, 2015. The workshop convened a panel of international and U.S. experts with backgrounds relevant to public health, toxicology, entomology, governmental policy affairs, and commercial beekeeping to discuss the science on the hazards of neonics to bees and other pollinators, and the public policy implication to save bees and other pollinators.

Henk Tennekes vertelt over zijn werk over neonicotinoïden tijdens afsluiting project de Honingbank in Den Haag

De Honingbank is een kunstproject dat is bedacht door het Franse collectief Parti Poétique (‘Poetische Partij’) en in samenwerking met Stroom Den Haag werd ontwikkeld. Dit project bood een instrument om bijen te sparen: De Bijenspaarrekening. Stroom heeft ervoor gekozen met de Honing Bank te stoppen, waarvoor de organisatorische, financiële en praktische belasting die het project vereist, de belangrijkste redenen zijn. Op vrijdag 14 november 2014 werd het Honing Bank project feestelijk afgesloten. Tijdens deze bijeenkomst vertelde toxicoloog Henk Tennekes over zijn onderzoek naar neonicotinoiden dat hij heeft gedaan m.b.v. een extra bijdrage die de Honing Bank via crowdfunding binnenhaalde.

Voordracht van Henk Tennekes in Hardenberg voor omwonenden van de bollenteelt

De Werkgroep Bollenteelt Hardenberg organiseerde op zaterdag 25 oktober 2014 een informatiedag voor inwoners van Oost-Nederland die zich betrokken voelen bij de gevaren voor mens en milieu van de huidige bollenteelt. De toxicoloog Henk Tennekes gaf in zijn voordracht voorbeelden van bestrijdingsmiddelen die de leefomgeving van de bollenteelt belasten (monam, metribuzin, carbendazim, metolachloor en imidacloprid) en ging in op de bedreigingen van de gezondheid van mens en milieu door de verontreiniging van de leefomgeving met bestrijdingsmiddelen. Hij riep op tot een radicale ommekeer in de landbouw en een veel strenger toelatingsbeleid voor bestrijdingsmiddelen.De Werkgroep Bollenteelt Hardenberg, die circa 80 bezorgde inwoners van de gemeente Hardenberg vertegenwoordigt, heeft in een brief van 27 augustus 2015 staatssecretaris Wilma J. Mansveld van Infrastructuur en Milieu dringend verzocht, om alle insecticiden waarin neonicotinoïden zitten door het Ctgb per direct van de markt te laten halen en per direct het gebruik hiervan als bestrijdingsmiddel in de landbouw te verbieden.

Pestizide in der Landwirtschaft, Informationsveranstaltung des KÖN (Kompetenzzentrum Ökolandbau Niedersachsen GmbH) in Lüneburg

Imker, Landwirte und Vertreter von Naturschutzorganisationen tagten am 26. September 2014 in Lüneburg zu den Auswirkungen von Pestiziden in der Landwirtschaft – insbesondere der Neo­nicotinoide. Zu der Tagung hatten das Kompetenzzentrum Ökolandbau Niedersachsen (KÖN) und der Verein für wesensgemäße Bienenhaltung „De Immen“ eingeladen. Nach den Fachbeiträgen diskutierten die Referenten und über 120 Tagungsteilnehmer darüber, welche Konsequenzen aus den aktuellen wissenschaftlichen Studien und Erfahrungen gezogen werden müssen. Der Toxikologe Dr. Henk Tennekes, Susan Haffmans vom Pestizid Aktions-Netzwerk (PAN) und Walter Haefeker, Präsident des Europäischen Berufsimkerverbandes, sprachen in Lüneburg über Neonicotinoide und ihre Auswirkungen auf Umwelt, Mensch und Biene. Die Schirmherrschaft der Tagung hatte der niedersächsische Landwirtschaftsminister Christian Meyer übernommen. Thomas Dosch, Abteilungsleiter im Niedersächsischen Landwirtschaftsministerium, begrüßte, dass die EU-Kommission die Zulassung für drei Neonicotinoide ausgesetzt habe, betonte aber, das dies nicht reiche. Gegen das Einsatzverbot der drei Neonicotinoide wehren sich die Hersteller. Walter Haefeker, Präsident des Europäischen Berufsimkerverbandes (EPBA), sprach auf der Tagung in Lüneburg über die Entscheidungswege in Brüssel und die Klage der Hersteller gegen die EU-Kommission. Hier sehen Sie einen Video-Mitschnitt von vier Vorträgen und Diskussion.
http://oekolandbau-niedersachsen.de/index.php?id=3
Toxikologe Dr. Henk Tennekes über die Folgen des Pestizideinsatzes in der Landwirtschaft:
https://www.youtube.com/watch?v=uqiuC9XjLYk&feature=youtu.be

Na vijf jaar alarm slaan krijgt Henk Tennekes gelijk

Henk Tennekes (63) was werkzaam in het kankeronderzoek. Vijf jaar geleden ontdekte hij dat de neonics op insecten effecten hebben die vergelijkbaar zijn met kankerverwekkende stoffen. Hij publiceerde in wetenschappelijke bladen over zijn bevindingen. "Mijn conclusie was dat er geen veilige ondergrens is voor deze klasse van insecticiden, iedere blootstelling is te hoog. Ik heb toen al mijn bezorgdheid geuit over het risico van een breuk in de voedselketen. De pest is dat 90 procent van deze moeilijk afbreekbare middelen in het milieu komt, in het oppervlaktewater. Dat hebben de waterschappen inmiddels ook kunnen vaststellen. Van dat water leven vissen, vogels, vleermuizen, egels, amfibieën, reptielen, noem maar op. Als de vogels uit het boerenland verdwijnen, dan dondert op enig moment die hele voedselketen in elkaar. Ik waarschuw daar al jaren voor." Hij schreef een boek in 2010 over de gevaren van de neonicotoïden met de veelzeggende titel 'A disaster in the making', een naderende ramp. Nijmeegse biologen publiceerden in 2014 een onderzoek waaruit blijkt dat de 'neonics', zoals ze kortweg worden aangeduid, niet alleen schadelijk zijn voor bijen en hommels, maar ook voor de veldleeuwerik, de kleine karekiet, de gele kwikstaart en nog wat vogelsoorten. De eerste die het boek van Tennekes lovend besprak was de Rachel Carson Council, opgericht ter nagedachtenis van de Amerikaanse biologe Rachel Carson, die ruim een halve eeuw geleden 'Silent Spring' publiceerde.

Toxicoloog Henk Tennekes uit Zutphen waarschuwt al jaren voor de schadelijke gevolgen voor het milieu door het gebruik van bepaalde pesticiden

Insectenetende vogels, zoals spreeuw (Sturnus vulgaris) en boerenzaluw (Hirundo rustica) gaan sterker achteruit in gebieden met hoge concentraties van de neonicotinoïde imidacloprid in het oppervlaktewater. Dit blijkt uit een analyse van gedetailleerde gegevens over milieufactoren en trends van algemene insectenetende vogels in het boerenland. Het wetenschappelijk tijdschrift Nature publiceert de studie van biologen van de Radboud Universiteit en van Sovon Vogelonderzoek Nederland vandaag. Toxicoloog Henk Tennekes uit Zutphen waarschuwt al jaren voor de schadelijke gevolgen voor het milieu door het gebruik van bepaalde pesticiden.

Warum verschwinden Fasan und Rebhuhn? Diskussion über Ende der Artenvielfalt in Osnabrück

Der Ökologische Jagdverein Niedersachsen und Bremen e. V. (ÖJV) veranstaltete gemeinsam mit dem Naturschutzbund eine Vortrags- und Diskussionsveranstaltung zum Thema „Der stumme Frühling! Schon Wirklichkeit? – Der Einfluss von Pestiziden auf die Artenvielfalt in der Natur“. Dabei ging es am Freitag, dem 27. Juni, von 15 bis 17 Uhr im Museum am Schölerberg in Osnabrück um den Einsatz von Neonicotinoiden in der Landwirtschaft. Diese hochwirksamen Insektengifte sind umstritten, weil sie nach Einschätzung von Umweltschützern im Verdacht stehen, Bienensterben ausgelöst zu haben und insgesamt großen Schaden in der Natur anzurichten. Der Ökologische Jagdverein Niedersachsen und Bremen e. V., dessen Geschäftsführer der Meppener Winfried Frölich (Arenberg) ist, hatte als Referenten den Toxikologen Henk Tennekes eingeladen. Er hat das Buch „Das Ende der Artenvielfalt. Neuartige Pestizide töten Insekten und Vögel“ verfasst. Seinem Vortrag folgte eine Podiumsdiskussion mit folgenden Teilnehmern: Henk Tennekes, Gerhard Kooiker (Ornithologe), Heidrun Meissner (Landwirtschaftskammer Niedersachsen Bezirk Osnabrück), Martin Meyer-Lührmann (Landesjägerschaft Niedersachsen), Hartmut Manning (Imker) und Stephan Boschen (Ökologischer Jagdverein). Teilnehmer der chemischen Industrie wurden angefragt aber sagten ab.

Agro-ecologie in plaats van agro-business

Uit ethisch oogpunt verdient de agro-ecologische landbouw de voorkeur boven de intensieve landbouw. De eerste aanpak is duurzamer, respecteert boeren en de biodiversiteit in de landbouw en verkleint de kloof tussen productie en consumptie van voedsel. De intensieve landbouw is nu dominant en heeft de verbindingen tussen land, voedselproductie en de maaltijd doorgesneden. Problemen als overgewicht, ondervoeding, gebrek aan duurzaamheid en dierenwelzijn hangen samen met deze gangbare wijze van productie en consumptie van voedsel. Deze problemen kunnen worden aangepakt als de productiesector beter luistert naar de consumenten en de consumenten kritischer worden. Dat zegt prof. dr. Michiel Korthals bij zijn afscheid als hoogleraar Toegepaste Filosofie aan Wageningen Universiteit.

Meet the Bees - Erster Wiener Bienenschutzkonferenz

Anfang April (2014) fand die erste Bienenschutzkonferenz in den Tagungsräumen des Schlosses Schönbrunn in Wien statt. Ausrichterin der zweitägigen Veranstaltung war Global 2000, Österreichs führende, unabhängige Umweltschutzorganisation. Die Veranstaltung war mit internationalen Referenten hochkarätig besetzt. Die Themenvielfalt bot Einblicke, die alle Imker angehen. Gegliedert war die Konferenz in vier Themenblöcke, die sich unterschiedlichen Schwerpunkten widmeten: Teil-Verbot von Neonicotinoiden in der EU-Landwirtschaft: ausreichend zum Schutz der Bienen? Multifaktorelle Belastungen für (Wild-)Bienenpopulationen und deren Folgen. Konzepte für den Bienenschutz. Bienenfreundliche Lebensräume schaffen, erhalten und fördern.

De samenzwering tegen de toxicoloog Henk Tennekes, die de oorzaak van de bijensterfte ophelderde

Bij het doornemen van literatuur over bestrijdingsmiddelen kwam de Nederlandse toxicoloog Henk Tennekes in 2009 een publicatie tegen van de Spaanse ecotoxicoloog Francisco Sánchez-Bayo, die beschreef hoe de giftigheid van neonicotinoide insecticiden voor geleedpotigen (arthropoden) afhankelijk was van de blootstellingstijd. Toen Tennekes deze gegevens nader analyseerde, werd hem duidelijk dat het verband tussen het blootstellingsniveau en de tijd die verstrijkt totdat de giftige werking tot uiting komt precies hetzelfde was als voor genotoxische (DNA-beschadigende) kankerverwekkende stoffen, de meest gevaarlijke stoffen die we kennen. Hij zag dat de tijd de werking van de neonicotinoiden versterkt: hoe langer de latente periode tot het optreden van sterfte van geleedpotigen, hoe minder je van het bestrijdingsmiddel nodig hebt. Tennekes publiceerde zijn ontdekking in juli 2010 in het vaktijdschrift Toxicology, in november 2010 gevolgd door zijn boek ‘Disaster in the Making’, waarin hij beschrijft hoe de toepassing van neonicotinoiden een voor onze ogen plaatsvindende milieuramp tot gevolg heeft. Het kostte hem zijn naam, zijn klanten en een berg geld. Luister naar de reportage op radio 1: http://www.radio1.nl/item/132555-Bijensterfte%20een%20samenzwering.html