Beleid en debat

In een nieuw rapport, geschreven door een onafhankelijk team onder leiding van prof. Karlheinz Erb van het Instituut voor Sociale Ecologie aan de Alpen-Adria Universiteit in Wenen, wordt de opvatting uitgedaagd dat intensivering van de veeteelt noodzakelijk is om de wereld te voeden. Want: •bijna 40 % van de mondiale graanproductie wordt gebruikt om vee te voeren; voor de EU ligt dat percentage zelfs op circa 65 % (twee derde) •van de totale productie aan oliehoudende zaden, waaronder soja, wordt van meer dan de helft veevoer gemaakt •in 2007 werd ongeveer 25 % van de mondiale visvangst gebruikt voor andere doelen dan het voeden van mensen. Deze vis werd onder meer verwerkt tot voer voor varkens en gevogelte •om en nabij 18 % van de mondiale uitstoot van broeikasgassen is afkomstig uit de veeteelt.

De Oostenrijkse partij die Grünen vindt dat kleine kinderen geen resten van landbouwgif moeten binnenkrijgen. En dat gebeurt wel als zij groenten en fruit uit de supermarkt eten. Daarom wil de partij dat alle kinderdagverblijven en kleuterscholen in Oostenrijk binnen 3 jaar volledig overgaan op biologisch voedsel. “Voor onze kinderen is het beste nog niet goed genoeg”, zegt Wolfgang Pirklhuber, landbouwwoordvoerder van de partij. Uit een onderzoek van die Grünen is gebleken dat driekwart van de groenten en fruit in lokale supermarkten (in dit geval appelen en paprika’s) residuen van chemische gewasbeschermingsmiddelen bevatten. Vooral jonge kinderen moeten het contact met deze middelen vermijden. Daarom kunnen zij volgens de partij het beste biologische voedingsmiddelen consumeren.

De groep Veluwe Zuid van de Nederlandse Bijenhouders Vereniging (NBV), in vergadering bijeen op 4 april 2012, in overweging nemende dat publicaties ( o.a. Science 30 maart 2012 Universiteit Stirling, en INRA, Frankrijk) van veldproeven de schadelijkheid van neonicotinoïden inmiddels ondubbelzinnig hebben aangetoond, heeft het hoofdbestuur van de NBV met klem verzocht om nu snel in deze zaak de noodzakelijke acties te ondernemen op basis van het uitgangspunt: “bij twijfel niet gebruiken en dus verbieden” (bijlage). Deze motie, die werd ontraden door het hoofdbestuur van de NBV, is op de algemene ledenvergadering (ALV) van de NBV van 28 april 2012 in stemming gebracht en aangenomen (265 geldige stemmen, 15 onthoudingen, 107 tegen, 143 voor). Het hoofdbestuur heeft toegezegd de motie te zullen uitvoeren. Uit een brief van NBV voorzitter Dr. Ir. J (Jan) Dommerholt aan de informateurs Wouter Bos en Henk Kamp (bijlage) blijkt echter overduidelijk dat het hoofdbestuur van de NBV geenszins van plan is deze motie uit te voeren. In een reactie (bijlage) schrijft secretaris Rob Plomp namens de NBV groep Veluwe-Zuid aan het NBV hoofdbestuur: "Dat staat in schril contrast met de aangenomen motie van de ALV 2012 van de NBV waarin de NBV een actieve houding aanneemt om het gebruik van deze middelen te verbieden (niet gebruiken tenzij). De brief aan de informateurs zijn geen blijk van deze actieve houding. De groep Veluwe-Zuid sluit zich dan ook volledig aan bij de brief van de Bijenstichting van 24 oktober 2012." De brief van Jaap Molenaar, voorzitter van de Bijenstichting, van 24 oktober 2012 is bijgevoegd.

Der Lebensraum der Vögel hat sich laut BirdLife in den letzten 40 Jahren in Vorarlberg durch die Tätigkeit des Menschen stark verändert. Besonders gravierend war diese Entwicklung im Rheintal, dessen Landschaftsbild noch bis Mitte des 20. Jahrhunderts durch die traditionelle, kleinbäuerliche Landwirtschaft geprägt war. Das Rebhuhn (Perdix perdix) galt Ende des 19. Jahrhunderts im Rheintal und im Walgau als “gemein”, noch in den 1930er Jahren war es eine Charakterart der Kulturlandschaft. Danach brach der Bestand ein, um 1968 ist das Rebhuhn in Vorarlberg ausgestorben. Ein ähnliches Schicksal ereilte den Wiesenpieper (Anthus pratensis): Bis Mitte des 20. Jahrhunderts in feuchten Wiesen und Mooren des Rheintals häufiger Brutvogel, brütete er 1980 das letzte Mal im Land.

Safety examinations on 20 kinds of herbal teas showed that nine kinds of chrysanthemum drinks contained pesticide residue, with eight of them exceeding regulated safety limits, the Consumers’ Foundation said yesterday, urging consumers not to drink the first infusion of tea. The foundation purchased 20 kinds of herbal teas, including nine chrysanthemum teas, three rose teas, three lavender teas, two chamomile teas and three herb teas with dried berries, from various stores in Taipei City and New Taipei City (新北市) and had them tested for heavy metal, sulfur dioxide and pesticide residues in July. A total of 18 kinds of pesticide residues were found, including carbendazim, dimethomorph and imidacloprid, which are often used on food products, the foundation said, adding that difenoconazole and flusiconazole, which are prohibited on spice and other herbal plants, were also found.

De Amerikaanse Organic Trade Association is blij met het rapport dat op 22 oktober door de 'American Academy of Pediatrics' gepubliceerd is. Hierin worden volgens de OTA de vele voordelen van biologische voeding benadrukt. De volgende voordelen komen in het rapport naar voren (wordt in november gepubliceerd in het tijdschrift Pediatrics):

•Lagere blootstelling aan beschermingsmiddelen waarvan bekend is dat ze ziektes veroorzaken.•Lagere blootstelling aan resistente bacteriën.•Hogere heilzame niveaus van voedingsstoffen, zoals vitamine C, fenolen en fosfor. •Lagere niveaus van schadelijke stoffen zoals nitraten. •Rendementen die vergelijkbaar zijn met die van conventionele landbouwtechnieken, terwijl verontreiniging van het milieu vermeden wordt en het gebruik van fossiele brandstoffen lager ligt. •Lagere blootstelling aan beschermingsmiddelen voor landarbeiders. •Lagere totale milieu-impact dan de conventionele landbouw.

Nederlandse koninginnentelers mogen sperma en eitjes van de Canadese honingbij invoeren. Demissionair staatssecretaris Henk Bleker van Landbouw heeft daartoe besloten. De bij zelf naar Nederland halen om hiermee een ras te kweken dat resistent is tegen de parasiet Varroamijt, is op dit moment niet mogelijk. Imkers, zogenoemde koninginnentelers, willen de Canadese bij graag betrekken bij hun veredelingsprogramma. Dit omdat de Varroamijt, naast andere parasieten, verantwoordelijk zou zijn voor de jaarlijkse sterfte van bijenvolken. De laatste jaren raken Nederlandse imkers gemiddeld een kwart van hun volken kwijt. Voorzitter Jaap Molenaar van de landelijke Bijenstichting heeft twijfels. Volgens hem is de Varroamijt indertijd naar Europa 'meegelift' toen men in Duitsland wilde veredelen met behulp van de Aziatische honingbij. ,,Het is dus vaker gebeurd dat het veredelen niet werkte'', zegt Molenaar. ,,Je kunt zomaar weer andere ziektes hier naartoe halen.' Veel wetenschappers gaan ervan uit dat de Varroa zijn slag kan slaan omdat bijen door het landbouwgif imidacloprid en andere neonicotinoïden in water en gewassen in hun gezondheid worden ondermijnd.

Evidence from around the world points to falling and increasingly unpredictable yields of insect-pollinated crops, particularly in the areas with the most intensive farming. Where crops are grown in vast fields, there are not enough insects to go around. If insecticides are sprayed too frequently, then vital pollinators cannot survive. The most dramatic example comes from the apple and pear orchards of south west China, where wild bees have been eradicated by excessive pesticide use and a lack of natural habitat. In recent years, farmers have been forced to hand-pollinate their trees, carrying pots of pollen and paintbrushes with which to individually pollinate every flower, and using their children to climb up to the highest blossoms. This is clearly just possible for this high-value crop, but there are not enough humans in the world to pollinate all of our crops by hand. Without bees, our diets would be depressingly poor. We would be forced to survive on wind-pollinated crops; wheat, barley and corn, and little else. Imagine shops without raspberries, apples, strawberries, peas, beans, courgettes, melons, tomatoes, blueberries, pumpkins and much more. Bees and other insects have provided free pollination for our crops for millennia. They will continue to do so if we learn to recognise their importance and return the favour by providing them with what they need to survive.

De Academische Werkplaats Medische Milieukunde (AW-MMK) heeft een voorstel om onderzoek te doen naar de blootstelling aan bestrijdingsmiddelen van omwonenden van bollenvelden afgewezen. De GGD's Hollands Noorden en Amsterdam hadden hiervoor op verzoek van de gemeente Zijpe een voorstel gedaan. Een studie naar de gevolgen van blootstelling aan bestrijdingsmiddelen is al lange tijd een wens na kritische geluiden onder omwonenden van bollenvelden in de kop van Noord-Holland. Maar AW-MMK, een onderzoeksorganisatie binnen de GGD-werkgebieden milieu en gezondheid, noemt de voorgestelde methode erg kwetsbaar. Het is volgens AW-MMK de vraag of bollentelers willen meewerken en of ze volledige en juiste informatie geven als wordt gevraagd naar het gebruik van bestrijdingsmiddelen. Ook heeft de organisatie weinig hoop dat via de brancheorganisaties van de telers de juiste gegevens boven water komen. Alleen metingen zouden echt inzicht geven in de mate waarin omwonenden worden blootgesteld aan bestrijdingsmiddelen, zo stelt AW-MMK.