Beleid en debat

This report reviews dozens of recent studies that examine the impact of pesticides on children’s health. Our analysis reveals the following:
• Compelling evidence now links pesticide exposures with harms to the structure and functioning of the brain and nervous system. Neurotoxic pesticides are clearly implicated as contributors to the rising rates of attention deficit/hyperactivity disorder, autism, widespread declines in IQ and other measures of cognitive function.
• Pesticide exposure contributes to a number of increasingly common health outcomes for children, including cancer, birth defects and early puberty. Evidence of links to certain childhood cancers is particularly strong.
• Emerging science suggests that pesticides may be important contributors to the current epidemic of childhood asthma, obesity and diabetes.
• Extremely low levels of pesticide exposure can cause significant health harms, particularly during pregnancy and early childhood.

Albert Heijn en Iglo behoren tot de 7 kandidaten die door Wakker Dier dit jaar zijn genomineerd voor ‘liegebeest 2012’. Dit is de ‘prijs’ voor het meest misleidende product, uiting of reclame als het gaat om dierenwelzijn. Wakker Dier organiseert deze verkiezing, omdat de écht eerlijke producten weinig kans maken door de vele Liegebeesten in het schap. Mooie plaatjes en leuzen moeten de consument verleiden tot het aankopen van schone schijn, ten koste van biologische producten. "Als op een worst eerlijk vermeld werd wat voor een leven het varken had, liefst met plaatjes erbij, at iedereen allang biologisch," aldus Hanneke van Ormondt, woordvoerster van Wakker Dier. "De harde werkelijkheid zullen we met deze campagne niet op de verpakking krijgen. Maar wat we wel kunnen bereiken is dat eerlijke producten een betere kans krijgen."

De bekendheid van fair trade neemt jaar na jaar toe in België. 90% van de Belgen geeft aan fair trade te kennen, tegenover 79% in 2011. Momenteel denkt 22% dat eerlijke producten beter zijn voor de gezondheid. Met een bijkomende bio-certificering kan dit percentage nog verder stijgen. Ook het openstellen van eerlijke handel voor Belgische en Europese boeren is een interessante piste", zegt Samuel Poos, coördinator van het Trade for Development Centre.

Volgens een onderzoek van Coop willen Zwitserse consumenten dat vooral de groenten en fruit die ze kopen biologisch zijn. Coop vroeg zich af voor welke producten de consument zich vaker tot de biologische sector wendt. Vooral voor de aankoop van groenten en fruit lijkt de bio-werkwijze een belangrijke rol te spelen. Vijfenzestig procent gaf aan bij de aankoop van groenten en fruit daarop te letten.

Deze week is het nieuwe boek van Universiteitshoogleraar Louise Fresco verschenen, getiteld 'Hamburgers in het paradijs. Voedsel in tijden van schaarste en overvloed'. Fresco stelt daarin veel belangwekkende vragen en kaart wezenlijke maatschappelijke kwesties aan zoals de verspilling van voedsel. Maar, Fresco is beter in het analyseren van het probleem, dan in het bedenken van duurzame oplossingen. De inleiding begint als volgt: "Voedsel is vandaag de dag een bron van intense verwarring." Bionext is van mening dat Fresco zelf nogal eens verwarring bij de consument veroorzaakt door haar uitspraken over biologisch en duurzaamheid.

Het ophefmakende onderzoek van de Franse professor Gilles-Eric Séralini, die beweerde dat ratten die ggo-maïs NK603 aten allerlei gezwellen kregen, is niet correct en niet wetenschappelijk onderbouwd. Tot dat besluit komen zowel het Europees Voedselagentschap (EFSA) als het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB). Séralini publiceerde het onderzoek op 19 september in het wetenschappelijk tijdschrift Food and Chemical Toxicology. EFSA zegt in een rapport dat de proefopzet fundamentele gebreken vertoont die het onmogelijk maakt om enige zinnige conclusie te trekken. Ook VIB komt tot die conclusie in een wetenschappelijke analyse van Séralini’s onderzoek.

Het stond al een tijdje vast dat vanaf 1 januari 2015 geen chemische pesticiden meer gebruikt mogen worden op terreinen die door openbare diensten worden onderhouden. Maar met een bijkomend decreet wil de Vlaamse regering het gebruik van insectenwerende middelen nog strenger inperken. Het nieuwe decreet, dat er kwam op voorstel van Vlaams minister van Leefmilieu Joke Schauvliege (CD&V) en is goedgekeurd door de Vlaamse regering, is de omzetting van een Europese richtlijn uit 2009.

Steeds meer boeren en consumenten sluiten zich aan bij de opvatting dat het Europees landbouwbeleid anders moet. De bodem- en waterkwaliteit worden door grootschalige landbouw en pesticiden aangetast. Europarlementariër Bas Eickhout: “Dat willen wij anders: Landbouwbeleid mag niet ten koste gaan van gezondheid en milieu. We moeten met belastinggeld niet méér problemen veroorzaken, maar juist strenge eisen stellen ter bescherming van milieu en gezondheid.”

De bedrijven stoten te veel ammoniak uit of treffen te weinig maatregelen om de uitstoot te beperken. De provincie schrijft dat in een rapportage over controles die in 2010 en 2011 zijn uitgevoerd. Van 627 bedrijven die zich aan nieuwe stikstofregels moeten houden, waren er 332 in overtreding. Bij 56 bedrijven ging het om een zware overtreding, zoals luchtwassers die niet zijn geplaatst, niet werken of onvoldoende capaciteit hebben. In Asten, Bernheze, Boekel, Oss en Veghel werden bovengemiddelde aantallen overtredingen geconstateerd.