Herbicides

Het aandeel Monsanto verloor ten opzichte van vorige week enkele procenten tot een kleine 95 dollar. De Amerikaanse producent van gewasbeschermingsmiddelen en zaaigoed noteerde in de laatste 52 weken een top van 109 dollar en een dieptepunt van 83 dollar. Investeerders lijken bezorgd over de groeivertraging die Monsanto al enkele kwartalen raakt. Monsanto, bekend van Roundup en transgene gewassen, heeft bovendien veel krediet verloren door de vondst van een illegale transgene tarwesoort op een boerderij in de staat Oregon. Belangrijke importeurs als Zuid-Korea, Japan en China reageerden direct, hoewel een importstop uitbleef. Het aandeel daalde in waarde en werd in vrij grote volumes van de hand gedaan. Inmiddels is de kalmte terug gekeerd, maar de affaire herinnert beleggers eraan hoe sterk de agrochemie afhankelijk is van regulering en hoe kwetsbaar voor rechtszaken. Het gedeeltelijke verbod op neonicotinoïden bevestigt dit vermoeden, maar drukt vooral op de beurskoersen van Syngenta, Bayer en BASF.

Dat blijkt uit een onderzoek van de universiteit van Leipzig, schrijft het wetenschappelijke tijdschrift Current Microbiology. Pathogene bacteriën als salmonella entritidis, salmonella gallinarum, salmonella typhimurium, clostridium perfringens en clostridium botulinum zijn volgens de onderzoekers resistent tegen glyfosaat. Gunstige bacteriën als enterococcus faecalis, enterococcus faecium, bacillus badius, bifidobacterium adolescentis og lactobacillus zijn daarentegen matig tot zeer gevoelig voor het veel gebruikte onkruidbestrijdingsmiddel. Mogelijk is er ook een samenhang tussen chronisch botulisme bij rundvee en glyfosaat, zeggen de onderzoekers. Ook de uitbraak van botulisme bij watervogels staat mogelijk in verband met onkruidbestrijding met Roundup, die hoge concentraties van glyfosaat in het oppervlaktewater veroorzaakt.

De meldingen over botulisme bij watervogels stapelen zich. Het water van de Jan Gijzenvaart in Haarlem Noord is waarschijnlijk vergiftigd met botulisme. Spaarnelanden heeft al diverse dode watervogels moeten verwijderen uit de vaart. Bij Het Haf in Kattenbroek (bij Amersfoort), in het water dat vanaf de fietsbrug parallel loopt aan de Rondweg Oost, zijn drie dode eenden aangetroffen. Deze eenden zijn door botulisme omgekomen. In Oosterhout is in de sloot tussen de Keizersdam en de Heemraadsdam botulisme geconstateerd. Ook bij de Plas Prinsenbos in Naaldwijk, in het water van het Gelderse Diep in Lelystad, in het water rondom het Beatrixpark in Almere en in de sloot tussen de Gemini en de Bosruiter in Lemmer noord is botulisme aangetroffen. Bezoekers van het Beatrixpark in Almere zijn teleurgesteld dat er niet meer gezwommen mag worden. Botulisme kan ontstaan bij warm weer, wanneer het water gedurende lange tijd een temperatuur van 20 graden Celsius heeft. Zeker in ondiep water met weinig waterplanten kan de botulismebacterie zich dan goed ontwikkelen. Die bacterie veroorzaakt bij waterdieren een dodelijke spierverlamming. De kadavers zijn een bron van besmetting. Wetenschappers van de universiteit Leipzig vermoeden dat het werkzame bestanddeel van het herbicide Roundup, glyfosaat, iets te maken zou kunnen hebben met botulisme vergiftiging. Glyfosaat blokkeert bij planten de aanmaak van bepaalde aminozuren, de bouwstenen van eiwitten. Pathogene bacteriën als salmonella entritidis, salmonella gallinarum, salmonella typhimurium, clostridium perfringens en clostridium botulinum zijn volgens de onderzoekers resistent tegen glyfosaat. Gunstige bacteriën als enterococcus faecalis, enterococcus faecium, bacillus badius, bifidobacterium adolescentis og lactobacillus zijn daarentegen matig tot zeer gevoelig voor het veel gebruikte onkruidbestrijdingsmiddel. De wetenschappers wijzen er op dat glyfosaat de weg kan vrijmaken voor ziektekiemen zoals de gevaarlijke botulismebacteriën, die in een gezonde gastro-intestinale flora geen schade kunnen aanrichten. Resten van glyfosaat zijn de afgelopen jaren in hoge concentraties in het oppervlaktewater aangetroffen en vaak afkomstig van onkruidbestrijding op verhardingen.

Donker spreekt van 'kwalijke gewassen' die volgens hem schade aanrichten aan het milieu. Dit omdat voor de teelt veel bestrijdingsmiddelen worden gebruikt. De boswachter maakt zich vooral zorgen over de uitspoeling van de omstreden stoffen in grond- en oppervlaktewater van het park. Donker kaartte de kwestie gisteren aan bij Kamerlid Esther Ouwehand (Partij voor de Dieren). Zij bezocht bewoners van Westerveld die overlast ervaren van de gebruikte bestrijdingsmiddelen. Hart van Nederland maakte een reportage over de bestrijdingsmiddelen in de lelieteelt: http://www.hartvannederland.nl/nederland/drenthe/2013/elke-week-gifbest…. Het Drents-Friese Wold is na de Veluwe het grootste aaneengesloten bosgebied van Nederland. In het Drents-Friese Wold is ruim 130 kilometer wandelpad beschikbaar, verdeeld over meer dan 30 gemarkeerde rondwandelingen.

De RIWA - Vereniging van Rivierwaterbedrijven - is 60 jaar geleden opgericht als samenwerkingsverband van Nederlandse waterleidingbedrijven, die oppervlaktewater gebruiken voor de bereiding van drinkwater. Het RIWA-waterkwaliteitsmeetnet in het Rijnstroomgebied omvat in 2012 een viertal meetlocaties, te weten: Lobith, Nieuwegein (of Hagestein voor de afvoer), Andijk en Nieuwersluis. De metingen worden getoetst met streefwaarden uit het Donau-, Maas- en Rijnmemorandum (DMR). Bij de meetlocaties Lobith en Nieuwersluis kwamen de hoogste waarnemingen voor glyfosaat voor (respectievelijk 0.11 en 0.12 μg/l), beide boven de DMR-streefwaarde. Ook de verbinding aminomethylfosfonzuur, beter bekend als AMPA (een afbraakproduct van glyfosaat) overschrijdt nog steeds fors de DMR-streefwaarde, in Andijk een maximum gehalte van 0.30 μg/l, maar bij de andere drie monsternamepunten met meer dan 5 maal de streefwaarde: Lobith 0.54 μg/l, Nieuwegein en Nieuwersluis beide 0.70 μg/l.