Hommels

De Nederlandse regering legt aangenomen Tweede Kamer moties over neonics en triazolen naast zich neer

De Tweede Kamer heeft het kabinet in een motie gevraagd een moratorium in te stellen op het gebruik van neonicotinoïden totdat vaststaat dat zij geen schadelijk effect hebben op bijen en de volksgezondheid. Daarnaast werd gevraagd een nationaal traject in gang te zetten voor een volledig nationaal moratorium op alle neonicotinoïden en op fipronil. De aangenomen moties raken 18 gewasbeschermingsmiddelen. Vanuit juridisch oogpunt zijn de moties naar het oordeel van het kabinet niet uitvoerbaar. Dat meldt staatssecretaris Dijksma van Economische Zaken mede namens minister Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en staatssecretaris Mansveld van Infrastructuur en Milieu aan de Tweede Kamer. In een reactie schrijft de toxicoloog Henk Tennekes dat staatssecretaris Dijksma onder toepassing van Art 1 lid 4 van de Europese verordening gewasbescherming (VO-gwb) uit voorzorg alle neonics, fipronil en triazolen kan verbieden. De uitvoerige en verwarrende reactie van de staatssecretaris is haar waarschijnlijk ingefluisterd door een behendige regeringsambtenaar, aldus Tennekes.

De trend naar grootschalige en intensieve landbouw lijkt de voornaamste doodsteek te worden voor bijen

Deze week raakte bekend dat één op de drie Belgische honingbijen de winter niet overleeft, een cijfer dat dubbel zo hoog is als het Europese gemiddelde. “Nochtans delen landbouwers en bijen een lange geschiedenis: sinds oudsher maken boeren dankbaar gebruik van bestuivende bijen voor de productie”, zegt Annelore Nys (Natuurpunt). “Het Europees Landbouwbeleid moet zijn subsidies inzetten op natuur- en dus bijvriendelijke landbouwmodellen.” Het tijdelijk Europees verbod op neonicotinoïden, de nieuwe generatie pesticiden, is volgens Natuurpunt maar een eerste stap in het aanpakken van een gelaagd probleem. De vereniging wijst naar het Europees Landbouwbeleid, de grootste budgetpost van Europa, dat blijft inzetten op een verhaal waarvan vooral de grootschalige en intensieve landbouwbedrijven beter worden. “Elk jaar vloeit er bijna 400 miljoen euro aan subsidies naar de Vlaamse landbouwsector, in ruil voor die publieke middelen verwacht de samenleving publieke diensten. Terwijl het redden van de bijenpopulatie een absolute prioriteit zou moeten zijn in het landbouwbeleid, dreigt het net de doodsteek te worden voor onze bijenpopulatie. De recente hervorming van het landbouwbeleid beloofde een ambitieuze vergroening, maar leverde vooral ‘business as usual’. Het initiële voorstel bevatte een veelbelovende piste: elke landbouwer die subsidies wil ontvangen, moet een deel van het akkerland inrichten in functie van natuur. Maar doorheen de onderhandelingen werden een hele rits van uitzonderingsmodaliteiten ingebouwd zodat er op het terrein nauwelijks iets zal veranderen.

Ook de hommels hebben geen schijn van kans in de industriële landbouw

Het gaat niet goed met de hommels. Vooral intensieve landbouw is net als bij de bijen de grote boosdoener. Een kwart van alle hommelsoorten wordt met uitsterven bedreigd, zo blijkt uit een rapport dat vandaag bekend is gemaakt door IUCN, de wereldwijde koepel van natuurorganisaties. Hommels en bijen zorgen voor bestuiving van groente en fruit. Ze vormen daardoor een belangrijke schakel in de voedselvoorziening. Maar de insecten lijden ernstig onder het gebruik van bestrijdingsmiddelen en gronduitbreiding in de intensieve landbouw. Nederland gebruikt volgens de natuurbeschermers de grootste hoeveelheid bestrijdingsmiddelen per hectare van alle Europese landen.

A Quarter of All Bumblebees At Risk in Europe

Pesticide contamination and agricultural intensification threaten 24 percent of Europe’s bumblebees, according to research conducted by the International Union for Conservation of Nature (IUCN) and funded by the European Commission. The study is part an ongoing project called European Red List of pollinators, with contribution from experts of the “Status and Trends of European Pollinators” (STEP) project, which assesses the conservation status of all bees —approximately 2000 species— occurring throughout Europe. The study concludes that almost half of the 68 species in the European Union (EU) are in decline, including those at risk of extinction. Of these, a total of 16 species are listed as at risk according to the IUCN’s Red List of Threatened Species, which represents the world most trusted authority on the conservation status of species. In comparison, only 13 percent of bumblebee populations are increasing. “We are very concerned with these findings. Such a high proportion of threatened bumblebees can have serious implications for our food production,” says Ana Nieto, European Biodiversity Officer of IUCN and coordinator of the study. “Protecting bumblebee species and habitats, restoring degraded ecosystems and promoting biodiversity-friendly agricultural practices will be essential to reverse the negative trends in European bumblebee populations.”

Bijen die met neonicotinoiden in aanraking komen raken de weg kwijt

Zelfs in een heel kleine hoeveelheid zijn insecticiden gevaarlijk voor bijen en hommels. Dat schrijft neurobioloog Randolf Menzel, van de Vrije Universiteit Berlijn, in een rapport. Hij onderzocht wat de gevolgen waren voor bijen wanneer ze aan bepaalde middelen werden blootgesteld. Vooral het oriëntatie vermogen blijkt te worden aangetast, meldt de website Top Agrar. Uit het onderzoek van Menzel bleek dat een aantal insecticiden de organen voor oriëntatie verstoren. Dat gebeurde bij de werkzame stof Imidacloprid, gebruikt in Gaucho en Sombrero, Clothianidin, gebruikt in Poncho en Thiacloprid, dat in het middel Calypso zit. Allemaal middelen die in de akkerbouwsector worden ingezet, voor onder andere de zaadcoating van suikerbieten.

Tweede Kamer wil een Nederlands totaalverbod op bestrijdingsmiddelen die neonicotinoïden bevatten

Een meerderheid van de Kamer schaarde zich vandaag achter moties van de Partij voor de Dieren voor een nationaal verbod op het gebruik van neonicotinoiden in de landbouw en verkoop aan particulieren. Neonicotinoïden zijn relatief nieuwe landbouwgiffen die een desastreus effect hebben op de bij. Begin 2013 schaarde een Kamermeerderheid zich achter een motie van Esther Ouwehand voor een Europees verbod op dit landbouwgif. Mede dankzij deze motie wordt het gebruik van drie soorten neonicotinoïden in de EU inmiddels aan banden gelegd. De Europese maatregelen laten echter het grootste deel van het neonicotinoïden-gebruik ongemoeid: maar liefst 80% blijft in Nederland buiten schot. De Kamer dwingt Dijksma vandaag om toch verdergaande maatregelen te nemen.

The marvellous Canadians - The “Bees and Farming” Resolution: Moratorium on Neonicotinoids

WHEREAS managed hives, wild bees and native pollinators are integral and irreplaceable as pollinators in agriculture and in the natural environment;

WHEREAS the economic health of crop and livestock agriculture – which contributes 8% of Canada’s total GDP – ultimately relies upon a healthy population of pollinators;

WHEREAS neonicotinoid-based insecticides have been subject to moratoriums in other jurisdictions due to the conclusive links to bee deaths;

WHEREAS the systemic mode of action of neonicotinoids means that conventional risk mitigation measures – including causing farmers to modify seeding machinery and planting practices – may impose additional costs on farmers while not protecting pollinators from harm;

BE IT RESOLVED that the Liberal Party of Canada call for the Pest Management Regulatory Agency (PMRA) to suspend immediately its registration of all neonicotinoid-based compounds, resulting in an immediate moratorium on the sale and use of this class of technology in Canada;

BE IT FURTHER RESOLVED that pollinator health – including test methodologies to more accurately assess the impact of systemic insecticides – become a more prominent criterion of subsequent registration reviews for new agricultural pesticides;

BE IT FURTHER RESOLVED that a Liberal Government contribute scientific leadership in securing the future global vitality of pollinators in collaboration with other countries and the UN-Agricultural Development and Food Security Organization to support the research and monitoring that are needed to improve information on the status of pollinators and establish a framework for conservation and restoration of pollinator species within two years.

Liberal Party of Canada (Ontario)

Meet the Bees - Erster Wiener Bienenschutzkonferenz

Anfang April (2014) fand die erste Bienenschutzkonferenz in den Tagungsräumen des Schlosses Schönbrunn in Wien statt. Ausrichterin der zweitägigen Veranstaltung war Global 2000, Österreichs führende, unabhängige Umweltschutzorganisation. Die Veranstaltung war mit internationalen Referenten hochkarätig besetzt. Die Themenvielfalt bot Einblicke, die alle Imker angehen. Gegliedert war die Konferenz in vier Themenblöcke, die sich unterschiedlichen Schwerpunkten widmeten: Teil-Verbot von Neonicotinoiden in der EU-Landwirtschaft: ausreichend zum Schutz der Bienen? Multifaktorelle Belastungen für (Wild-)Bienenpopulationen und deren Folgen. Konzepte für den Bienenschutz. Bienenfreundliche Lebensräume schaffen, erhalten und fördern.

Rondetafelgesprek in de gemeente Westerveld over lelieteelt en pesticiden

Omwonenden van leliepercelen in Westerveld voelen zich niet serieus genomen. Dat bleek op donderdagavond 6 maart 2014 tijdens een bijeenkomst over de lelieteelt in het gemeentehuis in Diever. Verschillende partijen konden hun standpunten toelichten over de effecten van gewasbeschermingsmiddelen. Het ging er fel aan toe in het bomvolle gemeentehuis. Omwonenden vrezen voor hun gezondheid als bollenboeren gebruik maken van middelen zoals metam-natrium om bijvoorbeeld grond te ontsmetten. De stoffen waaien uit over hun tuinen en onduidelijk is wat de effecten daarvan zijn op de volksgezondheid. Bijgevoegd een documentatie over dit thema van de hand van de toxicoloog Henk Tennekes. Naar het oordeel van Tennekes laat het Ctgb middelen toe die in de landbouw niets te zoeken hebben: het gebruik van metam-natrium verhoogt het risico op longziekten en het gebruik van imidacloprid roeit de insecten uit en daarmee ook alle soorten die van insecten afhankelijk zijn, zoals veel vogels van het boerenland. De gespreksleider in Westerveld deed pogingen de mensen met elkaar in gesprek te brengen. Tennekes, die deelnam aan de discussie, vroeg zich af waar je het in godsnaam over moet hebben als het cultuurlandschap door de boeren mag worden bezoedeld met uiterst giftige pesticiden.

England's lost world

Hundreds of species have become extinct in England over the past 200 years: ants, bees, beetles, butterflies, dragonflies, fish, fleas, fungi, mammals, moths, shrimps, spiders and wasps. The Trachea atriplicis or orache moth became extinct in 1905. The Gomphus clavatus or pig's ear fungus became extinct in 1927. In Victorian times the large tortoiseshell butterfly was widespread in southern England, but it became extinct in 1953. The black-backed meadow ant became extinct in 1988. The Great yellow bumblebee was once found across Great Britain, and it became extinct in England in 1981. The Red-backed shrike became extinct in 1988.