Bijenonderzoeker Tjeerd Blacquière: ' Insecten in het wild zoeken misschien automatisch niet-vergiftigde bloemen op'

Landbouwgif heeft wel degelijk grote invloed op bijen en hommels, laat op 29-03-2012 gepubliceerd onderzoek in het wetenschappelijke tijdschrift Science zien. Franse wetenschappers onderzochten het effect van thiamethoxam op het vlieggedrag van bijen. De onderzoekers rustten twee groepen bijen uit met een zendertje en stelden één daarvan bloot aan een realistische dosis van het insecticide. Ze stelden vast dat de dieren die met het insecticide in contact waren gekomen, een twee tot drie keer grotere kans hadden om niet naar de kolonie terug te keren. Dat kan er volgens de onderzoekers toe leiden dat het aantal dieren in een kolonie in die mate afneemt, dat herstel moeilijk is en de kans op het instorten van de kolonie vergroot. Britse wetenschappers gingen na wat de impact is van imidacloprid - een van de vaakste gebruikte neonicotinoiden - op hommels. Ze stelden de dieren bloot aan dosissen waarmee ze ook in het wild in aanraking komen en bestudeerden de kolonies. Die bleken op het einde van het experiment minder te wegen dan controlekolonies. Ze bevatten ook minder koninginnen, die na de winter nieuwe kolonies stichten. "Dit is belangrijk onderzoek dat een brug slaat tussen proeven in het laboratorium en in het veld", zegt de Wageningse bijenonderzoeker Tjeerd Blacquière. Toch zijn ook de twee artikelen in Science volgens Blacquière nog geen reden om de neonicotinen nu meteen in de ban te doen. "Net als in ons literatuuronderzoek van eerder deze maand zeg ik ook nu nog dat je met goed onderzoek, zoals dit, een verdere brug moet slaan tussen theorie en praktijk. De hommels en bijen uit deze proef hadden bijvoorbeeld geen vrije keus in hun voedsel. Is het misschien zo dat deze insecten in het wild, als ze wél een vrije keus hebben, automatisch niet-vergiftigde bloemen opzoeken? Of wordt de kans op problemen in de praktijk domweg kleiner omdat de meeste van de beschikbare bloemen niet giftig zijn?"

Twee co-auteurs van Blacquiere's literatuuronderzoek, Veerle Mommaerts (universiteit Brussel) en Guy Smagghe (universiteit Gent), publiceerden al in 2010 de details van een door hun ontwikkelde laboratoriumproef waarmee nadelige effecten van uiterst geringe (sub-letale) imidacloprid concentraties, zoals deze in het wild kunnen voorkomen, op hommels konden worden aangetoond (zie bijlage). Een artikel van Tjeerd Blacquiere uit dat jaar over de oorzaken van bijensterfte in de bijlage.

Bronnen:
- Dagblad Trouw, 31 maart 2012
http://m.trouw.nl/article/portal//3233721/Ook-een-beetje-gif-nekt-de-bi…
- Veerle Mommaerts; Sofie Reynders; Jana Boulet; Linde Besard; Guido Sterk; Guy Smagghe. Risk assessment for side-effects of neonicotinoids against bumblebees with and without impairing foraging behavior. Ecotoxicology (January 2010), 19 (1), pg. 207-215
http://journals1.scholarsportal.info/details.xqy?uri=/09639292/v19i0001/...
- Poster presentation at Bee-together, Ghent, 21 December 2010.
A laboratory assay to evaluate sublethal effects on the foraging behaviour of the
pollinator Bombus terrestris.
Veerle Mommaerts1, Guido Sterk2, Guy Smagghe1,3
1 Department of Biology, Faculty of Sciences, Free University of Brussels, Pleinlaan 2, Belgium;
veerle.mommaerts@vub.ac.be
2 Biobest NV, Ilse Velden 18, Westerlo, Belgium
3 Department of Crop Protection, Faculty of Bioscience Engineering, Ghent University, Coupure
Links 653, Belgium; guy.smagghe@ugent.be (Poster presentatie bijgevoegd)
- Tjeerd Blacquière. Care for bees: for many reasons and in many ways. PROC. NETH. ENTOMOL. SOC. MEET. - VOLUME 21 - 2010
Bees@wur, Plant Research International, Wageningen University & Research, PO
Box 69, 6700 AB Wageningen, The Netherlands, E-mail: tjeerd.blacquiere@wur.nl
- Boerderij, 3 april 2012
http://www.boerderij.nl/Home/Nieuws/2012/4/PvdD-en-SP-willen-Bleker-spr…
- EOS magazine, 30 maart 2012
http://www.eosmagazine.eu/home/ctl/Detail/mid/485/xmid/4831/xmfid/12.as…