Koos Biesmeijer (Naturalis, Leiden): chronische effecten van pesticiden op bijen moeten beter worden onderzocht

Bijenhouders en milieuactivisten lopen al jaren storm tegen de neonicotinoiden, Voor hen zijn de werkzame bestanddelen met de namen clothianidin, imidacloprid en thiamethoxam verantwoordelijk voor bijensterfte. Deze critici krijgen nu steun van de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid EFSA. De bestrijdingsmiddelengroep van de EFSA heeft in opdracht van de Europese Commissie alle studies met neonicotinoïden doorgelicht, vertelt directeur Herman Fontier. "Bijna zonder uitzondering konden we bevestigen of in ieder geval niet uitsluiten dat alle in de Europese Unie toegelaten stoffen een risico voor de bijen vormen. Voor sommige toepassingen en gewassen zijn de gegevens echter te mager om het risico betrouwbaar te kunnen beoordelen. Dit is vooral het geval bij de zogenaamde guttatiedruppels (zweetdruppels die bij warm weer door jonge planten worden afgescheiden en die met neonicotinoiden kunnen zijn verontreinigd). "Dat de EFSA onderzoekers tot de conclusie komen dat neonicotinoiden risico's voor bijen vormen, toont aan dat de risicobeoordeling bij de toelatingsprocedure hiaten vertoont, zegt hoogleraar Koos Biesmeijer van Naturalis Biodiversity Centre in Leiden. "Pesticiden worden weliswaar streng getest en de neonicotinoiden hebben deze tests ook doorstaan. Recente wetenschappelijke studies hebben echter aangetoond, dat deze stoffen de bijen niet direct doden, maar schadelijk voor hen zijn op de lange termijn."

In de afgelopen maanden hebben een aantal studies het bewijs geleverd dat zelfs zeer kleine doses van de gifstoffen een grote werking op honingbijen en wilde bijen hebben: haalbijen die zeer geringe hoeveelheden thiamethoxam hadden gegeten verdwaalden op de weg terug naar de korf. Hommels, die in contact kwamen met imidacloprid, brachten bijna geen koninginnen meer voort. Minieme hoeveelheden imidacloprid maken het broed kwetsbaar voor ziekte, hoewel de larven helemaal niet in contact waren gekomen met het bestrijdingsmiddel. Dergelijke effecten zouden meer aandacht moeten krijgen in de risico-evaluatie, zegt Koos Biesmeijer.

"De proeven moeten worden aangepast zodat ook de lange termijn effecten op de bijen worden onderzocht. En eigenlijk zou je die nieuwe tests ook moeten toepassen op al eerder goedgekeurde werkzame bestanddelen. Het is denkbaar dat al lang bekende stoffen effecten hebben waarover we nooit eerder hebben nagedacht. "

Bron: Deutschlandfunk, 21 januari 2013
http://www.dradio.de/dlf/sendungen/forschak/1985530/
Vertaling: Henk Tennekes