It's only the environment, stupid ! De dubbele standaarden voor economische belangen en voor het milieu

Het Verdrag van Aarhus uit 1998 werd in 2005 met de nodige pomp and circumstance door de EU geratificeerd. Dit baanbrekende internationale akkoord verleent aan burgers en milieuverenigingen bijzondere inspraak- en procedurerechten in milieuzaken. Ondanks de duidelijke verbintenissen weigert Europa echter koppig deze rechten expliciet te erkennen in haar eigen besluitvormingsprocessen. Multinationals hebben wel toegang tot bijzondere procedures voor aparte arbitragetribunalen, het leefmilieu krijgt heel wat minder krediet. In de voorbije twintig jaar is geen enkele milieuorganisatie erin geslaagd een milieubesluit van een EU-instelling met succes aan te vechten bij de Europese rechter. Greenpeace, WWF en andere ngo’s kregen telkens nul op het rekest. Zelfs geen inhoudelijke afwijzing. Of het nu ging om een beslissing om een nieuwe schadelijke pesticide toe te laten binnen de EU of een visserijbesluit, het deed er niet toe. De deur bleef gesloten. Onontvankelijk, steeds weer. U leest het goed, waar voor bedrijven specifieke tribunalen worden ingericht, moeten milieuverenigingen zich tevreden stellen met een herzieningsprocedure bij een instantie die manifest ‘biased’ is. Want hoe groot is de kans dat de Europese Commissie zijn eigen beslissingen gaat herroepen op vraag van een milieuvereniging? Nihil zo blijkt. Want alle verzoeken tot herziening van EU-milieubesluiten die zijn ingediend, werden tot nu toe verworpen. Waarvan het overgrote deel op basis van ontvankelijkheidsbezwaren. Net omdat zij betrekking hebben op algemene belangen, zoals de bescherming van het milieu, en niet op individuele belangen. En wanneer er dan eens een Europese rechter bereid wordt gevonden om deze inconsistentie aan de kaak te stellen, zoals gebeurde in 2012, dan haasten de Europese Commissie en andere EU-instellingen zich om elke beperkte vooruitgang af te blokken. Net omdat men van oordeel is dat internationale milieuakkoorden, in tegenstelling tot handelsverdragen, géén direct afdwingbare rechten bevatten. Zelfs niet wanneer zo’n milieuverdragen er expliciet op gericht zijn om burgers meer inspraakrechten te verlenen. O, ironie.
Hoe goed beschermd zou ons leefmilieu eigenlijk niet zijn wanneer internationale milieuverdragen met dezelfde strengheid worden gehandhaafd als vrijhandelsakkoorden? Wat als het leefmilieu binnen de EU ook beroep zou kunnen doen op bijzondere arbitragetribunalen uitgerust met rechters getraind in milieurecht? Is het denkbaar dat milieuverenigingen met schadeclaims van miljoenen dollars zwaaien wanneer EU-instellingen onvoldoende rekening houden met het leefmilieu bij hun besluitvorming?

Het blijven vooralsnog retorische vragen. En dat is jammer want de discussie is niet minder fundamenteel. Het gaat immers over onze milieustandaarden, onze gezondheid en ons klimaat.

Bron: Apache, 03-11-16
Lees meer: https://www.apache.be/gastbijdragen/2016/11/03/voorbij-ceta-its-only-th…