Insecticides

The European Food Safety Authority (EFSA) has published a review of the risks posed by pesticides to honey bees, bumble bees and solitary bees (attached). EFSA has acknowledged enormous shortcomings and lacks of the actual risk assessment scheme: disorientation, larvae toxicity and long-term effects of pesticides are not evaluated before authorization is granted. All pesticides that are in use in the European Union have thus been authorized without any correct assessment and may thus be highly toxic for honeybees and other pollinators. Considering EFSA’s acknowledgment on the weakness of the assessment scheme of pesticides risks to bees and the increasing number of articles pointing at neonicotinoids and phenylpyrazoles as main culprits in honeybees disappearing, Pesticide Action Network (PAN) Europe and the European Beekeeping Coordination (EBC) demand an immediate ban on these molecules by the European Commission.

De in Zutphen woonachtige toxicoloog Henk Tennekes voert al jaren een ware kruistocht tegen de neonicotinoïden. Tennekes, die in Engeland, Duitsland en Zwitserland twintig jaar kankeronderzoek deed, heeft ontdekt dat de relatie tussen dosis en werking van neonicotinoïden precies lijkt op die van bepaalde kanker­verwekkende stoffen. „Het effect stapelt zich op. Elk beetje gif dat een bij binnenkrijgt, hoe klein ook, brengt risico mee.” Volgens Tennekes veroorzaken de neonicotinoïden een ecologische ramp. „In Japan hebben ze ontdekt dat imidacloprid net zo op zoogdieren werkt als op insecten. Daar zie je een toename van ADHD, autisme, leer- en gedragsproblemen bij kinderen. Wat kopen we ervoor als onze kinderen neurologische storingen oplopen en alle insecten doodgaan? Het gaat heel snel. Exponentieel in de tijd. Dit zijn de vier ruiters van de apocalyps.”

De groep Veluwe Zuid van de Nederlandse Bijenhouders Vereniging (NBV), in vergadering bijeen op 4 april 2012, in overweging nemende dat publicaties ( o.a. Science 30 maart 2012 Universiteit Stirling, en INRA, Frankrijk) van veldproeven de schadelijkheid van neonicotinoïden inmiddels ondubbelzinnig hebben aangetoond, heeft het hoofdbestuur van de NBV met klem verzocht om nu snel in deze zaak de noodzakelijke acties te ondernemen op basis van het uitgangspunt: “bij twijfel niet gebruiken en dus verbieden” (bijlage). Deze motie, die werd ontraden door het hoofdbestuur van de NBV, is op de algemene ledenvergadering (ALV) van de NBV van 28 april 2012 in stemming gebracht en aangenomen (265 geldige stemmen, 15 onthoudingen, 107 tegen, 143 voor). Het hoofdbestuur zal de motie uitvoeren terwijl de voorzitter het elk bestuurslid vrij laat om ook zijn eigen mening uit te dragen.

De Europese ombudsman gaat onderzoeken of de Europese Commissie wel voldoende maatregelen heeft genomen tegen bijensterfte door bepaalde insecticiden. Aanleiding is een klacht uit Oostenrijk die stelt dat de Commissie onvoldoende rekening houdt met nieuw wetenschappelijk bewijs omtrent de schadelijkheid van neonicotinoïden. Volgens de Oostenrijkse ombudsdienst moeten neonicotinoïden opnieuw geëvalueerd worden aangezien zowel observaties van imkers als wetenschappelijke studies wijzen op een verhoogde bijensterfte door insecticiden van die groep. Op dit ogenblik analyseert de Europese voedselveiligheidsautoriteit EFSA twee studies die verschenen in het wetenschapsblad Science. Daarin maakten Schotse en Franse wetenschappers met praktijkproeven duidelijk dat twee insecticiden van de groep der neonicotinoïden (imidacloprid en thiamethoxam, nvdr.) schadelijk zijn voor hommels en honingbijen. EFSA onderzoekt ook of Italië het bij het rechte eind heeft door uit voorzorg met insecticiden behandelde maïszaden van zijn grondgebied te weren.

De Milieufederatie Noord-Holland heeft de noodklok geluid over imidacloprid en is van mening dat de toelating van dit middel zo snel mogelijk in heroverweging moet worden genomen. De invloed van landbouwgif imidacloprid op de gezondheid van mens en dier in Noord-Holland moet terdege worden onderzocht. Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier moet daar bij het rijk op aandringen. ,,We willen niet dat het rijk net als bij de Q-koorts jaren te laat maatregelen neemt’’, zegt fractievoorzitter Lydia Snuif-Verwey van Water Natuurlijk, grootste partij in het algemeen bestuur. De Partij voor de Dieren (PvdD) heeft zeer recentelijk met een open brief de bestuursvoorzitter van de Wageningen Universiteit & Research (WUR) opgeroepen om het door internationale wetenschappers algemeen erkende verband tussen dit landbouwgif en bijensterfte niet langer te ontkennen.

In der Schweiz werden gemäss Angaben des Bundesamtes für Landwirtschaft (BLW) jährlich rund vier Tonnen Neonicotinoide auf Mais, Raps, Zuckerrüben, Gemüse, Kartoffeln, Obst und Zierpflanzen ausgebracht. Nicht nur die gängige Landwirtschaftspraxis ist schuld an der unterschwelligen Vergiftung unserer bestäubenden Insekten. Auch Privatpersonen greifen für ihren Schrebergarten oder ihre Balkonoase gerne auf Neonicotinoide zurück. Ihre systemische Wirkung ist äusserst praktisch, denn sie müssen nur in den Blumentopf gegossen werden, und schon sind die Blattläuse, die Weissen Fliegen oder die Spinnmilben Geschichte. Nur sind leider auch hier die Bienen die Leidtragenden.

Im Frühjahr 2008 gingen im Raum Freiburg Tausende Bienenvölker zugrunde, weil das Neonicotinoid Clothianidin bei der Aussaat auf Blütenpflanzen gelangt war - in für Bienen tödlicher Dosis. Jetzt häufen sich Studien, die berichten, dass bereits Kleinstmengen dieser Pestizide den Insekten schaden können.

The European Union's top watchdog launched an investigation into whether the EU's executive has taken sufficient account of new scientific evidence on the link between certain pesticides and bee deaths. Last month, two scientific studies showed that even low doses of neonicotinoids could harm bumblebees and honeybees, interfering with their homing systems and increasing the chance of individual bees dying while away from the hive. European Union Ombudsman P. Nikiforos Diamandou said he had opened an investigation after a complaint from the Austrian Ombudsman Board, who said the European Commission had failed to take account of the new evidence on the role of neonicotinoids in bee mortality. "In its view, the Commission should take new scientific evidence into account and take appropriate measures, such as reviewing the authorisation of relevant substances," said a statement from the EU Ombudsman's office. The ombudsman has asked the Commission to submit an opinion in the investigation by June 30, after which it will issue a report. Recommendations by the ombudsman are non-binding but are usually followed by the EU's institutions. The Commission said it had already asked the European Food Safety Agency (EFSA) to carry out a full review of all neonicotinoid insecticides by April 30 and that it would take appropriate measures based on the findings. Attached is an article on the influence of Bayer Cropscience on Dutch policy makers (which appeared in the magazine "Vrij Nederland" on April 4, 2012).