Hommels

Na het succes van vorig jaar organiseren Filmhuis De Keizer en Slow Food IJsselvallei op zondag 12 mei a.s. het 2e slow food film festival deventer. Met bijzondere films en tussendoor genieten van volop Lekker, Puur en Eerlijk eten en drinken. De films brachten heel verschillende kanten van ons ‘food’ in beeld: de achtergronden en bedreigingen van onze voedselvoorziening, de hartstocht voor voedingsproducten en het gastronomisch genieten. Van 17:15 - 17.45 werd de film More than Honey ingeleid door dr ir Henk Tennekes, toxicoloog en pleitbezorger voor een verbod op toepassing van insecticiden die bijenvolkeren en insecten in het algemeen bedreigen. De voordracht is bijgevoegd.

Der Europäische Berufsimkerverband (IPBA) hat die Mitgliedstaaten der Europäischen Union aufgefordert, doch noch für ein Teilverbot bestimmter Pestizide zu stimmen. «Wir fordern seit Jahren ein generelles Verbot dieser Stoffe», sagte IPBA-Präsident Walter Haefeker am Donnerstag. Das von der EU-Kommission für Montag zur Abstimmung gestellte Teilverbot der für Bienen schädlichen Chemikalien sei aber ein «sehr großer Schritt in die richtige Richtung. Wir fordern die Mitgliedstaaten auf, das zu unterstützen - das gilt insbesondere für Deutschland.» Die EU-Kommission fordert ein Teilverbot von drei sogenannten Neonicotinoiden. Für einen solchen Schritt fand sich im März jedoch keine ausreichende Mehrheit unter den EU-Mitgliedstaaten, Deutschland enthielt sich. Am Montag kommt es in Brüssel zur entscheidenden Abstimmung im Berufungsausschuss. Haefeker fürchtet ebenso wie der Bund für Umwelt und Naturschutz (BUND), dass der deutsche Vertreter dieses Mal gegen das Teilverbot der drei Stoffe stimmt, die von dem deutschen Unternehmen Bayer sowie der Firma Syngenta aus der Schweiz vertrieben werden.

Henk Tennekes, tossicologo olandese, ha studiato con un approccio olistico gli effetti della diffusione di neonicotinoidi nell'ambiente e i loro effetti su insetti e altri animali non bersaglio. Tennekes dimostra come l’avvelenamento sistemico non colpisce solo api e insetti impollinatori ma contamina suoli, acque e colpisce per via indiretta molte altre indispensabili forme viventi, fra cui in particolare gli uccelli. Le sue tesi scientifiche sono state pubblicate, nel settembre 2010, in un libro dal titolo “Insetticidi sistemici: un disastro in atto”, e in numerosi articoli. L’Unaapi ha tradotto la presentazione fatta da Tennekes durante il Convengno dell’Associazione degli Apicoltori dell’Hampshire, nel novembre 2012.

Op initiatief van het ministerie van Economische Zaken (bijlage) vond op dinsdag 23 april a.s. een debat plaats over de relatie tussen bijensterfte en gewasbeschermingsmiddelen in het New Babylon Meeting Center in Den Haag (naast Den Haag CS). Debatleider is Felix Rottenberg. Over de relatie tussen bijensterfte en neonicotinoiden en over de voorstellen die de Europese Commissie op dit gebied heeft gedaan, laten wetenschappers, het bedrijfsleven, imkers, natuur- en milieuorganisaties, agrariërs en burgers hun mening horen. Staatssecretaris Sharon Dijksma van Economische Zaken hecht er grote waarde aan dat betrokkenen bij elkaar komen en met elkaar in discussie gaan over de breed gedeelde zorg over bijensterfte. In een reactie schreef de toxicoloog Henk Tennekes dat de oorzaak van bijensterfte met een publicatie van zijn hand in het vaktijdschrift Toxicology van 2010 is aangetoond, en alle kritiek van Bayer op zijn artikel op overtuigende wijze is weerlegd. Henk Tennekes heeft Staatssecretaris Dijksma meegedeeld geen zin te hebben vanuit de zaal te luisteren naar uitstekend betaalde vertegenwoordigers van instituties die het bij de bijenproblematiek volkomen hebben laten afweten. Het is voor hem reden geweest geen gevolg te geven aan haar uitnodiging deel te nemen aan het debat.

Langzaamaan lossen de nevelen rondom de bijensterfte op. Niet de agoramijt of klimaatverandering is de boosdoener, maar de farmaceutische industrie heeft een giftige vinger in de pap. Toxicoloog Henk Tennekes roept dit al jaren, maar werd niet serieus genomen. Het kostte hem zijn naam, zijn klanten en een berg geld. Voelt dit als een overwinning of een karige genoegdoening? Luister naar een uitzending van 22 april 2013 op radio 1: http://www.radio1.nl/items/76323-bijensterfte-een-samenzwering. Over het debat in Den Haag op 23 april 2013 over de oorzaken van bijensterfte zei Tennekes dat het er naar uitziet dat het weer een welles-nietes spelletje gaat worden, waar we we al zo veel van gehad hebben, en waar niemand iets mee opschiet. Met het oog op de immense risico's van neonicotinoiden voor bijen en de sterk verhoogde bijensterfte van de laatste jaren pleit Tennekes voor toepassing van het voorzorgsprincipe en een verbod op alle toepassingen van alle neonicotinoiden.

Nach Atrazin, Glyphosat und vielen anderen Pestizidwirkstoffen stehen mit den Neonicotinoiden erneut Pflanzenschutzmittel im Fokus der Kritik. Seit Jahren schon verdichten sich die Hinweise, dass diese Wirkstoffgruppe besonders gefährlich für Bienen und andere Insekten ist. Die Vergiftung von 12 000 ganzen Bienenvölkern im Oberrheintal im Jahr 2008 durch Staubabrieb von Maissaatgut, das mit dem Neonicotinoid Clothianidin behandelt war, ist ein erschreckendes Extrembeispiel. Doch die Auswirkungen dieser Nervengifte sind nicht immer sofort sichtbar oder tödlich: Der Toxikologe Dr. Henk Tennekes hat bereits 2010 belegt, dass die Wirkung selbst kleinster Mengen an Neonicotinoiden irreversibel ist und die Nervenzellen dauerhaft geschädigt werden. Das macht Neonicotinoide zu einer tickenden Zeitbombe, die zum Zusammenbruch ganzer Vogelpopulationen führen kann, die sich von Insekten ernähren. Bereits Konzentrationen von weniger als einem Milliardstel Gramm pro Biene verursachen subletale, also nicht akut tödliche Effekte, die das Kommunikations-, Lern- und Orientierungsvermögen der Tiere stören und zum Zusammenbruch eines Bienenvolkes führen können. Dass europäische Zulassungsverfahren für Pestizide solche Gefahren nicht aufdecken, ist skandalös und muss sich dringend ändern!

In “Silent Spring" (1962) Rachel Carson wrote

"The world of systemic insecticides is a weird world, surpassing the imaginings of the brothers Grimm.
It is a world where the enchanted forest of the fairy tales has become a poisonous forest.
It is a world where a flea bites a dog and dies…where a bee may carry poisonous nectar back to its hive and presently produce poisonous honey."

Changes in arable farming practices have been identified as important factors in the decline of wildlife. Significant declines in the brown hare have been recorded, associated with changes in the availability of high quality food at certain times of year. Declines in the Pipistrelle Bat are in part likely to have resulted from lower abundance of insect prey in farmland. Information on the decline of arthropods in farmland habitats has been published by the Game Conservancy Trust’s Sussex Study In the Sussex study area, between 1972 and 1990, arthropods have declined by 4.2% per annum (excluding springtails and mites), with many groups of beneficial insects, such as aphid predators and game bird food items, declining at faster rates. Bee species are particularly threatened. A range of cornfield weeds, such as corn buttercup and shepherd’s-needle, have declined markedly this century, to the extent that some species are now extinct in the UK. These annual flowers are dependent on the arable ecosystem, which is characterised by regular soil cultivation. Declines in farmland birds have been identified for a number of species characteristic of arable and mixed farmland. These birds feed on seeds, invertebrates or both, sometimes at different times of year.

Bumblebee colonies die off in the autumn with only the queen surviving – to hibernate through the winter with eggs and sperm inside her – before starting a new colony the following year – so it’s the queens that we see first, big fat things twice the size of the workers, when they emerge. That happens in March or even as early as February. But in 2013, with April nearing the end of its first week, they’re still hunkered down.

The Government must introduce a precautionary moratorium on three pesticides linked to the decline of pollinators - imidacloprid, clothianidin and TMX – that suspends their use on flowering crops attractive to pollinators, Parliament’s cross-party green watchdog has said. Environmental Audit Committee Chair, Joan Walley MP, commented: “Defra seems to be taking an extraordinarily complacent approach to protecting bees given the vital free service that pollinators provide to our economy. If farmers had to pollinate fruit and vegetables without the help of insects it would cost hundreds of millions of pounds and we would all be stung by rising food prices. Defra Ministers have refused to back EU efforts to protect pollinators and can’t even come up with a convincing plan to encourage bee-friendly farming in the UK.” Two-thirds of wild insect pollinator species - such as bumblebees, hoverflies, butterflies, carrion flies, beetles, midges and moths - have suffered population declines in the UK. Managed honeybees have also experienced unusually high mortality rates, decreased fertility, increased susceptibility to disease and the loss of hives. Similar trends have been observed in the US and other European countries.