‘Tjoewiet’. ‘Tjoewiet’. Het typische geluid van de kievit Vanellus vanellus in het vroege voorjaar, een hoorbaar signaal dat de lente is begonnen, zal door de intensivering van de landbouw steeds zeldzamer worden. Het broedseizoen van deze oerhollandse vogel loopt van half maart tot in juli. Het broeden duurt 26 à 28 dagen. De eerste legsel van de kievit komen dus tussen half april en half mei uit. Dat is precies het moment waarop akkers worden omgeploegd voor het telen van maïs en andere gewassen. Ook wordt meestal in deze periode massaal de eerste snede gras gemaaid. De kans dat de eerste legsels op graslanden en maisvelden deze invasie overleven, is aanzienlijk afgenomen. Kuikens hebben 35 tot 40 dagen nodig om vliegvlug te worden. Kuikens van de kievit zijn nestvlieders en moeten vanaf het moment dat ze uit het ei kruipen zelf hun eten bij elkaar zoeken. In Nederlandse graslanden vormen bodembewonende prooidieren zoals loopkevers (Carabidae) en bovengronds aanwezige regenwormen (Lumbricidae) de hoofdmoot van het voedsel. De bloemrijke graslanden waar veel insecten leefden zijn echter verdwenen. Grote akkers met snel opkomende maïs zijn voor de kievit ook geen aantrekkelijke biotoop. Door de behandeling van het zaadgoed met neonicotinoiden ontstaat een gebrek aan insecten en regenwormen op en vlak onder het bodemoppervlak.
De kievit zal daarom opnieuw proberen nakomelingen te krijgen in een weiland. Maar afhankelijk van de weersomstandigheden volgt circa zes weken na de eerste oogst vaak een tweede maaiperiode (juni / juli), waardoor de kans dat het tweede legsel zal opgroeien ook aanzienlijk kleiner is geworden. Op basis van decennialange metingen is bekend dat de kievit sinds 1990 gemiddeld jaarlijks met 2 procent afnam en over de laatste vijf jaar zelfs met 6 procent. Gemiddeld zijn er dit jaar 18 procent minder kievitten gesignaleerd ten opzichte van vorig jaar. Geen wonder.
Bronnen:
http://www.boerenlandvogels.nl/content/vogelonderzoeksbureau-sovon-nijm…
http://www.knakdeworst.nl/stembewustop2maart/?p=4500
Ecologische kenmerken van weidevogeljongen en de invloed van beheer op overleving. Directie Kennis, Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, Rapport DK nr. 2008/090. Ede, 2008 (bijlage)
- Login om te reageren