Onderzoek in de VS laat zien dat bijen ook last hebben van gif buiten de landbouw

Amerikaans onderzoek toont aan dat bijen veel in contact komen met chemicaliën die buiten de landbouw worden gebruikt. De wetenschappers vinden dat meer onderzoek nodig is om conclusies te kunnen trekken. Toxicoloog Henk Tennekes is het daarmee eens. "Er is weinig bekend over de risico's van chemische stoffen die buiten de landbouw worden gebruikt. Maar dat kan nooit een reden zijn om het gebruik van bestrijdingsmiddelen in de landbouw vrij te pleiten. De leefomgeving wordt daar zwaar mee belast. Het Amerikaanse onderzoek bevestigt dit. Reden te meer eens goed na te denken of we wel goed bezig zijn." Volgens Tennekes laat het Amerikaanse onderzoek zien dat wilde planten niet alleen met neonicotinoïden worden belast. "Ook andere chemische middelen die niet direct in de landbouw worden toegepast, kunnen stuifmeel verontreinigen. In de Verenigde Staten worden bestrijdingsmiddelen zoals phenothrin en prallethrin ook ingezet tegen muggen, vlooien en teken. De bijensterfte na de winter lag in de VS boven de 40%. Dat hoeft dus ook niet te verbazen."

Het onderzoek waar Tennekes naar verwijst, is uitgevoerd door de Purdue University in West Lafayette (VS) en gepubliceerd in het tijdschrift Nature Communications. De onderzoekers Christian Krupke en Elizabeth Long verzamelden van mei tot en met september 2015 op drie plaatsen in de staat Indiana stuifmeel uit bijenkorven. Een derde van de bijenkasten stond in stedelijk gebied en een derde stond naast een perceel met mais dat was behandeld met neonicotinoïden. De rest stond naast een perceel met onbehandelde mais.

Het stuifmeel uit de bijenkasten bleek afkomstig van 30 plantensoorten. Opmerkelijk is dat verreweg het meeste stuifmeel afkomstig is van planten die niet als landbouwgewas worden geteeld, zelfs uit de bijenkasten die direct naast de mais stonden. Daarnaast blijkt dat het stuifmeel residuen bevat van 29 tot 31 chemische stoffen, waaronder ook neonicotinoïden. De hoogste concentratie chemische stoffen blijkt echter te bestaan uit pyrethroïden, afkomstig van insecticiden die worden gebruikt om muggen en muskieten te bestrijden in en rond gebouwen.

Krupke is hoogst verbaasd hierover. "Bijen staan bloot aan veel meer soorten chemische stoffen, dan we hadden verwacht. Chemicaliën van agrarische herkomst vormen maar een deel van het probleem. Zelfs als de bijenkasten dicht bij gewassen staan, is een groot deel van de chemicaliën in het stuifmeel uit de kasten afkomstig van huishoudens en steden."

Volgens Krupke leggen veel studies een relatie tussen neonicotinoïden en bijen. Hij pleit voor meer onderzoek naar de mate waarin bijen in contact komen met chemicaliën van buiten de landbouw. Ook vindt hij dat meer inzicht nodig is in de wisselwerking tussen de diverse chemicaliën en het effect daarvan op de bijen.

Bron: Jan Engwerda in Boerderij, 8-6-16
http://www.boerderij.nl/Akkerbouw/Nieuws/2016/6/Weinig-kennis-over-bije…