Veel broedvogels van de toendra gaan achteruit

Van de 263 onderzochte vogelsoorten die Nederland aandoen als doortrekker of wintergast zijn er 39 op de nieuwe ‘Rode Lijst’ van bedreigde vogels terecht gekomen en negen op de oranje lijst. De oranje lijst is een lijst van vogels die de afgelopen tien jaar constant in aantal zijn afgenomen en dus ook in de gevarenzone dreigen te komen. Van de wintergasten en doortrekkers die in ons land achteruit zijn gegaan, broeden er zo’n dertien op de toendra. Het gaat daarbij om soorten als kuifduiker (Podiceps auritus), paarse strandloper (Calidris maritima), steenloper (Arenaria interpres), maar ook roofvogels als ruigpootbuizerd (Buteo lagopus) en blauwe kiekendief (Circus cyaneus) en zangvogels waaronder strandleeuwerik (Eremophila alpestris) en frater (Linaria flavirostris; synoniem: Carduelis flavirostris) . Ook op Europees niveau gaat het slecht met deze soorten. Net als bij vogels die in Nederland broeden zijn de negatieve gevolgen van de intensieve landbouw ook bij de doortrekkers en overwinteraars zichtbaar. De veldleeuwerik (Alauda arvensis) is als doortrekker en wintergast met 50 tot 75 procent afgenomen. De ortolaan (Emberiza hortulana), een zangvogel van het kleinschalig cultuurlandschap, is als broedvogel in Nederland feitelijk uitgestorven. Als doortrekker gaat het dezelfde kant op. De achteruitgang ligt tussen de 75 en 100 procent. Het toont aan dat er op Europees niveau stevige maatregelen nodig zijn om de natuur in het boerenland weer een kans te geven. Met de zwarte stern (Chlidonias niger) en de visdief (Sterna hirundo) gaat het Europees gezien redelijk goed, toch staan deze soorten op de ‘Rode Lijst’ als doortrekker. Voorheen was het IJsselmeer zeker voor doortrekkende zwarte sterns een zeer belangrijk gebied. De natuurkwaliteit van het IJsselmeer is echter sterk achteruit gegaan, het is goed denkbaar dat dit de negatieve trend in ons land voor beide sternsoorten verklaart. Nederland kent al jaren een Rode Lijst van Bedreigde broedvogels, een officiële lijst die wordt vastgesteld door de minister of staatsecretaris. Om een scherp beeld te krijgen hoe het deze groep vogels vergaat, heeft Vogelbescherming aan Sovon Vogelonderzoek Nederland opdracht gegeven om ook een Rode Lijst van doortrekkers en wintergasten op te stellen. Dit is geen officiële lijst, maar Vogelbescherming zal er wel bij de overheid op aandringen de lijst een officiële status te geven.

Het rapport is te downloaden via www.vogelbescherming.nl/rodelijst_nietbroedvogels

Tekst: Vogelbescherming Nederland
Bron: Nature Today, 18-02-17
https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=23276